တိုင္းရင္းသား လူငယ္ေတြ စီစဥ္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အႏုပညာပြဲ ~ ညီညီေလး

၂၀၁၂ ဧၿပီလထုတ္ ဖူးငံု ဆယ္ေက်ာ္သက္ မဂၢဇင္း မွ

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ အစိုးရသစ္လက္ထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေနတာကို ဖူးငုံတို႕လည္း သတိထားမိၾကမွာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႕လည္း တဖြဲ႕ၿပီး တဖြဲ႕ဆိုသလို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာ တူညီခ်က္ေတြ၊ ေစ့စပ္ ညိႇႏိႈင္းမွဳေတြ ရယူႏိုင္ခဲ့တာဟာလည္း ႏိုင္ငံသားအားလုံးအတြက္ ၀မ္းသာစရာ ေကာင္းတဲ့ သတင္းေကာင္းေတြပါ ပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသား အမ်ဳိးေပါင္း စုံလင္ လွပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ ဗမာလူမ်ဳိးေတြ ဆိုတာ အားလုံး သိၾကၿပီးသား ပါ။ တကယ္တမ္း ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဗမာ ဆိုတာဟာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ မွီတင္း ေနထိုင္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား တမ်ိဳးပါ ပဲ။ ဒါေပမဲ့လည္း လူတခ်ဳိ႕ အေျပာအရ ဗမာဆိုရင္ ဘယ္ေနရာမဆို အေရးေပးခံရတယ္။ ဗမာေတြဟာ တျခား တိုင္းရင္းသားေတြကို ခြဲျခား ဆက္ဆံၾကတယ္ စသျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ေလး ေျပာဆိုၾကတာ ေတြ႕ရေတာ့ ဗမာ ျဖစ္ရတာေတာင္ အားငယ္သလို ခံစားမိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ မည္သည့္ တိုင္းရင္းသားမဆို ျမန္မာ ႏိုင္ငံသားပါ ပဲ။ အဲဒီလို တစိတ္တသေဘာတည္း မထားႏိုင္ၾကတဲ့အခါ၊ တေယာက္နဲ႕ တေယာက္အၾကား နားလည္မႈေတြ လြဲတဲ့အခါ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားရၿပီး၊ အဲဒီ ပဋိပကၡ အစိုင္အခဲေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႕ ႀကီးထြားလာျပန္ေတာ့ မဆုံးႏိုင္တဲ့ စစ္ေဘး သံသရာေတြကို ခံစားၾကရပါတယ္။ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့အခါ အဲဒီ စစ္ပြဲေတြရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးကို ေဒသတခုတည္းက ခံၾကရတာ မဟုတ္ဘဲ၊ တႏိုင္ငံလုံးက ခံစားၾကရတယ္ ဆိုတာကို သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕အျမင္မွာလည္း ကိုယ့္တိုင္းရင္းသား အေရးကိစၥ ကိုယ္တိုင္ပဲ ေတြးပူရ၊ ေျဖရွင္းရေနတယ္လို႕ ျမင္ေနၾကတာ ရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ (Peace Building) ဆိုတာကို အားလုံးက တတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္ကေန ၀ိုင္း၀န္း ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ ေနၾကတယ္ဆိုတာ မ်က္ျမင္ သက္ေသပါ ပဲ။ သူ႕အတိုင္း အတာနဲ႕သူ ေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ လူငယ္ေတြကလည္း သူတို႕တတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္ကေန ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရာမွာ ပါ၀င္အားျဖည့္၊ ကူညီေဆာင္ရြက္ လာၾကတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီတလ အုတ္တစ္ခ်ပ္၊ သဲတစ္ပြင့္ က႑အတြက္ လူငယ္ေတြ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ခဲ့ၾကတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ အႏုပညာပြဲေလး တခု အေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပေပးဖို႕ေရြးခ်ယ္ထားပါတယ္။ အဲဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အႏုပညာပြဲကို ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႕က ျပင္သစ္ ယဥ္ေက်းမႈ ဌာနမွာ မနက္ ၁၀ နာရီကေန ည ၁၁ နာရီ အထိ က်င္းပခဲ့တာ ပါ။ မနက္ ၁၀ နာရီကေန ညေန ၄ နာရီ အထိကေတာ့ အခမဲ့ ၀င္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အစီအစဥ္ ျဖစ္ၿပီး၊ ညေန ၆ နာရီမွာ စတင္ခဲ့တဲ့ တုိင္းရင္းသား႐ိုးရာ အဆိုအကေတြ၊ နာမည္ႀကီး တိုင္းရင္းသား အဆိုေတာ္ေတြ ေဖ်ာ္ေျဖတဲ့ ရန္ပုံေငြပြဲ အစီအစဥ္ကိုေတာ့ ၀င္ေၾကး ၂,၅၀၀ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ မနက္ ၁၀ နာရီမွာ အခမ္းအနား ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ WPN (Wunpawng Nighton) အမည္ရအဖြဲ႕က စစ္ေဘး ဒုကၡသည္ စခန္းေတြရဲ႕ လက္ရွိ အေျခအေနကို နာရီ၀က္စာ Presentation ေပးပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ဆရာ ေမာင္စိမ္းနီ၊ ဆရာ သစၥာနီတို႕ အပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကဗ်ာဆရာမ်ားသမဂၢမွ ကဗ်ာဆရာမ်ားရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ကဗ်ာမ်ားနဲ႕ ကဗ်ာရြတ္ပြဲ အစီအစဥ္ကို တနာရီၾကာ တင္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။ ကဗ်ာရြတ္ပြဲ အၿပီးမွာေတာ့ ျပင္သစ္ယဥ္ေက်းမွဳဌာနရဲ႕ ျမက္ခင္းျပင္မွာ လူငယ္အႏုပညာရွင္မ်ား (Performance Artists) ရဲ့ Performance Art တင္ဆက္မွဳမ်ားနဲ႕အတူ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ Yangon Film School မွ တိုင္းရင္းသားမ်ားအေၾကာင္း ႐ိုက္ကူးထားတဲ့မွတ္တမ္း ႐ုပ္ရွင္ ေလးကားတို႔ကိုလည္း ျပသခဲ့ပါေသးတယ္။ တေနကုန္ျပသထားတဲ့ Art Ehibition မွာေတာ့ ပန္းခ်ီ၊ ကာတြန္း၊ ဓာတ္ပုံ၊ ကဗ်ာနဲ႔ Digital Art တို႕ကို ျပသ၊ ေရာင္းခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ မနက္ပိုင္း အစီအစဥ္မွာ အ၀တ္အစား၊ အမွတ္တရ လက္ေဆာင္ပစၥည္း၊ ပို႔စ္ကဒ္နဲ႕ အစားအေသာက္ေတြကို ေရာင္းခ်ေပးတဲ့ ေစ်းဆိုင္ခန္းေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီ အႏုပညာျပပြဲ တေလွ်ာက္ ျပသ၊ ေရာင္းခ်တဲ့ပစၥည္း အားလုံးဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဆက္ႏြယ္တဲ့အႏုပညာ ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ Performance Art မ်ားနဲ႔ တင္ဆက္လို႕အၿပီးမွာေတာ့ ပန္းခ်ီဆရာဆန္းဦးရဲ့ လက္ရာတခုျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ပုံကို ေဆးနဲ႔ေရးၿပီး၊ ေနာက္ခံမွာ Peace ဆိုတဲ့ စကားလုံးမ်ား ႐ိုက္ႏွိပ္ထားတဲ့တီရွပ္ကို က်ပ္ေငြ တသိန္း တေသာင္းနဲ႕ ေလလံတင္ ေရာင္းခ်ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ မနက္ပိုင္း အစီအစဥ္ကိုေတာ့ လူငယ္ ကဗ်ာဆရာ တဦးက ကဗ်ာရြတ္ဆိုကာ အဆုံးသတ္ခဲ့ပါတယ္။ ညေန ၆ နာရီမွာေတာ့ တုိင္းရင္းသား ႐ိုးရာ အဆိုအကမ်ားနဲ႔ စတင္ခဲ့ၿပီး၊ ဂီတမိတ္ရဲ့ Music Performance တင္ဆက္မႈ၊ DCC ကေလး ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာမွ ကေလးမ်ားရဲ့ ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မွဳတို႕နဲ႔အတူ Underground Band ႏွစ္ခုကလည္း ပါ၀င္ တီးခတ္ေပးထားပါတယ္။ ေမတၱာနဲ႔ ပါ၀င္ သီဆို ေဖ်ာ္ေျဖေပးၾကတဲ့ အဆိုေတာ္ေတြကေတာ့ ခ်ိဳျပံဳး၊ ေကဂ်ာႏူး၊ ေနာေနာ္၊ ဂ်ီလတ္၊ ေအာင္းလာ၊ ခ်စ္သုေ၀နဲ႕ စိုင္းေအာင္ထီးခမ္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ညပိုင္း ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မွဳမ်ား အၿပီးမွာေတာ့ ပြဲကို လာေရာက္ ၾကည့္႐ႈၾကတဲ့ ပရိသတ္မ်ား၊ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတဲ့ လူငယ္မ်ားနဲ႕ အႏုပညာရွင္မ်ားက ျမက္ခင္းျပင္အလယ္မွာ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ေက်ာက္တိုင္မွာ ပန္းမ်ား ခ်ိတ္ဆြဲၾကၿပီး၊ ႏွစ္မိနစ္ခန္႕ ၿငိမ္သက္ကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ဆုေတာင္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုင္ရာ အႏုပညာ ပြဲေလးကို ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ အဓိက ဦးေဆာင္ လွဳပ္ရွားခဲ့သူေတြကေတာ့ ေနာေနာ္၊ ခင္စႏၵာၫြန္႕နဲ႔ ဇြန္စီဆိုတဲ့ လူငယ္ သံုးဦးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ သံုးေယာက္ထဲမွာ ဆိုရင္ ဇြန္စီ ဟာ Performance Artist တေယာက္ ျဖစ္ၿပီး၊ ေနာေနာ္ကေတာ့ Professional Graphic Designer တေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ခင္စႏၵာၫြန္႕ကေတာ့ Civic Education Trainer တေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို အႏုပညာကို အေျခခံတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပြဲေလး စတင္ျဖစ္ေပၚလာပုံနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး “ဒီပြဲကို လုပ္ျဖစ္ဖို႕ ေနာေနာ္ဆီက အိုင္ဒီယာ ရတာ ပါ။ သူက ကခ်င္လူမ်ိဳး ေလ။ သူက သူတတ္တဲ့ အႏုပညာနဲ႕ သူ႕ေဒသ၊ သူ႕လူမ်ိဳးေတြ ဒုကၡေရာက္ေနတာကို ကူညီေပးခ်င္တယ္ ေပါ့။ အစတုန္းကေတာ့ သူက ပို႔စ္ကဒ္ေလးေတြ ထုတ္မယ္ ေရာင္းေပးၾကမယ္ ေပါ့။ ဒါေပမဲ့လည္း လုပ္မယ့္ လုပ္ေတာ့ ပြဲေလးတခု ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆို ၿပီးေတာ့ လုပ္ျဖစ္သြားတာ” လို႕ ပြဲစီစဥ္သူတဦး ျဖစ္တဲ့ ခင္စႏၵာၫြန္႕က ဆိုပါတယ္။ ဒီပြဲကို က်င္းပျဖစ္ခဲ့ရတာဟာ စစ္ေဘးသင့္ ျပည္သူေတြကို ကိုယ္ တတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္ကေန အားေပးကူညီ ေပးႏိုင္ေစဖို႕၊ ျပည္သူလူထုၾကားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မွဳ (Peace Building) နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသိပညာေတြ တိုးလာေစဖို႕အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူငယ္ေတြရဲ့ တာ၀န္ယူစိတ္ကို ျပသတဲ့ လႈပ္ရွားမႈတခုအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္လိုျခင္းစတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ “စစ္ေဘးသင့္ ျပည္သူေတြအတြက္ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ဖို႕ လိုအပ္ေနတဲ့ ေငြေၾကးကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျဖည့္ဆည္းေပးခ်င္တယ္။ စိတ္ထဲမွာ ဒီပြဲကို လုပ္ျဖစ္သြားေအာင္ ပံ့ပိုးေပးတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ လူထုၾကားထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အသိအား နည္းေနေသးတယ္လို႕ ျမင္တယ္။ ဒီ အစီအစဥ္ကို လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ အဲဒီေဒသက လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႕လည္း စကားေျပာျဖစ္တယ္။ စစ္ေဘး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ လုပ္ေနတဲ့သူေတြေရာ၊ ပြဲ စီစဥ္ဖို႕ စလုပ္ၿပီ ဆိုကတည္းက တျခားသူေတြေရာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႕ စကားေျပာျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ လူထုၾကားထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားစု သိထားတာက အရမ္းကို အားနည္းေနတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလက္မွတ္ေတြ ထိုးၿပီးေနၾကၿပီ ပဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေနၿပီ မဟုတ္ဘူးလား။ နင္တို႕က ဘာလုပ္ဦးမွာလဲ ဆိုၿပီး ေမးၾကတယ္” လို႕ ခင္စႏၵာၫြန္႕က သူ႔ရဲ႕ အေတြ႕အၾကံဳေတြကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ အခု လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီမႈ လက္မွတ္ ေရးထိုးၾကတာေတြ၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆိုတာေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ (Peace Building) ခရီးရွည္ ႀကီးရဲ႕အစျပဳျဖစ္စဥ္၊ ပထမ ေျခလွမ္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခဏတြင္းခ်င္း၊ အခ်ိန္တို အတြင္းမွာပဲ ၿပီးေျမာက္သြားႏိုင္တဲ့ ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါေတြကုိ သိ မထားဘူး။ အသိပညာ အားနည္းသြားရင္ ဘာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္မလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး “အဲဒီလို အသိပညာ အားနည္းသြားရင္ စိုးရိမ္မိတာက အခု အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ကိစၥေတြၿပီးသြားရင္ ေနာက္ပိုင္း Political Dialogue ေတြ လာေတာ့မယ္။ အဲဒီ အခါက်ရင္ အစိုးရမူ၀ါဒပိုင္းအရေရာ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္း ေတြကို စနစ္တက် လုပ္လာရေတာ့မယ္။ အဲဒီလုိ အခ်ိန္မွာ ျပည္သူလူထု အေနနဲ႕ ပါ၀င္ေစာင့္ၾကည့္မွဳ၊ ပံ့ပိုးေပးႏိုင္မွဳ မရွိဘူး။ မီဒီယာပိုင္းကလည္း အားနည္းေနမယ္ဆိုရင္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြပါ အားနည္း သြားႏိုင္တယ္” လို႕ သူ႕ရဲ႕အျမင္ကို ေျပာပါတယ္။ ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အႏုပညာျပပြဲ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ သံုးလနီးပါး အခ်ိန္ယူခဲ့ရတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ စစ္ေဘး ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ ကူညီဖို႕ ဆုံးျဖတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္၊ အဲဒီ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြနဲ႔အတူ လူသားအားလုံး ပါ၀င္ စီးေမ်ာႏိုင္တဲ့ အႏုပညာကို အေျခခံၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႕ ေရြးခ်ယ္ျဖစ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပြဲကို စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႕အတြက္ ပထမဆုံး အေနနဲ႕ Facebook မွာ Page တခု ဖြင့္ျဖစ္ခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီ Page ကတဆင့္ လက္ရွိ Facebook မွာ Peace Campaign လုပ္ေနတဲ့အဖြဲ႕ေတြနဲ႕ ခ်ိတ္ ဆက္မိခဲ့ၿပီး၊ စိတ္ပါ၀င္စားသူ အလွဴရွင္မ်ားနဲ႕ အကူအညီေပးခ်င္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြကိုလည္း အသိေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ “Facebook မွာ Peace Campaign လုပ္ေနတဲ့အဖြဲ႕ ေလးဖြဲ႕ကသူတို႔အတြက္ ဆိုင္ခန္း ခင္းေပးစရာ မလိုဘူး။ ေနရာစီစဥ္ေပး႐ုံပဲ ေပါ့။ ေရာင္းလုိ႕ရသမွ် အျမတ္အားလုံးကို လွဴမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ကမ္းလွမ္းလာၾကပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အ၀တ္အထည္၊ အိတ္နဲ႕လက္ေဆာင္ပစၥည္းေတြ အျပင္ အစားအေသာက္ေတြလည္း ေရာင္းခ်ေပးပါတယ္။ Art Exhibition မွာ ေရာင္းခ်လို႕ရတဲ့ အႏုပညာပစၥည္း အားလုံးကိုလည္း အႏုပညာရွင္ေတြက သူတို႕သတ္မွတ္ထားတဲ့ ရာခိုင္ႏႈန္းအလိုက္ လွဴဒါန္းပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အကုန္လွဴပါတယ္။ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၃၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အသီးသီး လွဴဒါန္းၾကပါတယ္။ စုစုေပါင္း အႏုပညာပစၥည္း ၁၁ ခု ေရာင္းရပါတယ္” လို႕ မခင္စႏၵာညြန္႕က ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အႏုပညာ ျပပြဲကို အဓိကဦးေဆာင္သူ သံုးေယာက္ဟာ တဦးခ်င္းစီအေနနဲ႕ အေတြ႕အၾကံဳ ရွိေပမဲ့လည္း အဖြဲ႕အစည္းတခုအေနနဲ႔ မဟုတ္ဘဲ လူငယ္ေတြ ကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားခဲ့ရတာမို႕ အခက္အခဲေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ “ပြဲ စီစဥ္တာ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ လုပ္ကိုင္ရတာ၊ ပရဟိတလုပ္ငန္းေတြ လုပ္တာက တဦးခ်င္းစီမွာေတာ့ အေတြ႕အၾကံဳေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုပြဲ အမ်ဳိးအစားမ်ဳိး၊ အႏုပညာကို အေျခခံထားတဲ့ တေနကုန္ စီစဥ္ရတဲ့ ပြဲႀကီးမ်ိဳးကေတာ့ ပထမဆုံး ပဲ။ စတိတ္႐ွိဳးလည္း ပါေသးတယ္ဆိုေတာ့ တီး၀ိုင္းေတြ၊ မီး (Lighting) ေတြနဲ႕ ေနာက္ၿပီး ၀င္ေၾကး သတ္မွတ္ရတာစတဲ့ ဂီတေဖ်ာ္ေျဖပြဲ တခုကို အရင္က တခါမွ မစီစဥ္ဖူးပါဘူး။ တကယ့္ကို ႀကီးမား၊ ေကာင္းမြန္တဲ့ အေတြ႕အၾကံဳ တခုကို ရလိုက္တာပါပဲ။ တျခားအႏုပညာပြဲေတြထက္စာရင္ ၀င္ေၾကး ၂,၅၀၀ ဆိုတာသက္သာတယ္ ဆိုေပမဲ့လည္း Commercial Music Concert ေတြလို တကယ့္ကို ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ဆန္ဆန္ နာမည္ႀကီး အႏုပညာရွင္ေတြကို အေျခခံၿပီး လုပ္တာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ရန္ပုံေငြပြဲလည္း ျဖစ္တယ္ဆိုေတာ့ ၀င္ေၾကး ၂,၅၀၀ ဆိုတာ မ်ားေနသလား ဆိုၿပီး ျပန္ ၾကားရတာေတြ ရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လက္မွတ္ စီစဥ္လိုက္ရတယ္ဆိုတာကလည္း လာ ကူညီေပးတဲ့ သူေတြ၊ ေမတၱာနဲ႔ ပါ၀င္ သီဆိုေဖ်ာ္ေျဖေပးသူေတြ၊ တီးခတ္ ေပးတဲ့သူေတြကို ေကၽြးေမြးဖို႕နဲ႕ အလွဴေငြအတြက္လည္း ရေအာင္ဆိုၿပီး သတ္မွတ္လိုက္ ရတာပါ” လို႕ ပြဲနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အခက္အခဲတခ်ဳိ႕ကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီ အႏုပညာျပပြဲဟာ ထင္ထားတာထက္ ပိုၿပီး ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္လည္း ျဖစ္သြားတယ္၊ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္နဲ႕လည္း ၿပီးဆုံးသြားခဲ့တယ္၊ လူထုၾကားထဲမွာလည္း အတိုင္းအတာတခုအထိ ပ်ံ႔ႏွံ႕သြားေစခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ လူငယ္ေတြရဲ႕ ဆႏၵေတြလည္း ျပည့္၀ႏိုင္ခဲ့မွာ ေသခ်ာပါတယ္။ အဲဒီ အႏုပညာ ျပပြဲ မတိုင္ခင္ကေတာ့ တကယ့္ကိုေခါင္းစားခဲ့ၾကရမဲ့ အခ်ိန္ေတြပါ ပဲ။ ကၽြန္မ မၾကာခဏ ေျပာေလ့ရွိတဲ့ လူငယ္ေတြရဲ႕ သဘာ၀ တခုျဖစ္တဲ့ ျဖစ္ခ်င္တာကို ျဖစ္ေအာင္၊ မရရ ေအာင္ ႀကိဳးစား အားထုတ္တတ္တဲ့ သူတို႕ေတြရဲ႕ ဇြဲေၾကာင့္ပါ ပဲ။ “တကယ္တမ္း ဒီပြဲကို တာ၀န္ခံၿပီး လုပ္တဲ့သူကေတာ့ သံုးေယာက္ ပဲ။ တကယ္တမ္း လုပ္ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ လူငယ္ အေယာက္ ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္၊ သံုးရာနီးပါးေလာက္က ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၀ိုင္း၀န္း လုပ္ေဆာင္ၾကတာ ေပါ့။ အခက္အခဲကေတာ့ လူငယ္ေတြခ်ည္းပဲ လုပ္တာလည္း ျဖစ္တယ္။ အဖြဲ႕အစည္းအေနနဲ႕လည္း မဟုတ္ေတာ့ ေငြေၾကးအခက္အခဲ ရွိတယ္။ မတည္ေငြ ဆိုတာလည္း မရွိဘူး။ အလုပ္စၿပီး လုပ္ျဖစ္သြားေအာင္ ဆိုၿပီး၊ အလွဴလိုက္ခံဖို႕အတြက္ ပြဲအေၾကာင္း ေရးထားတဲ့ Commercial Music Concert ေတြ လုပ္တယ္။ ဒီ စာရြက္စာတမ္းေတြအတြက္ အရင္ဆုံး ႏွစ္ေသာင္းခြဲ၊ သံုးေသာင္းေလာက္ကို အားလုံး စိုက္ၿပီး အရင္းအႏွီး လုပ္ခဲ့တာေပါ့။ လွဴတဲ့အခါ တဦးတေယာက္ခ်င္းစီက လွဴတာ ပိုမ်ားတယ္။ အားလုံး စုစုေပါင္း လွဴဒါန္းၾကတာ ၁၅ သိန္း ၁ ေသာင္း ရွိပါတယ္။ တကယ္တမ္း ပြဲ ကုန္က်စရိတ္က သိန္း၂၀ ေက်ာ္ ပါတယ္။ ပြဲမတုိင္ခင္ အားလုံး လွဴဒါန္းထားတဲ့ အထဲက ပို႔စ္ကဒ္ေလးေတြ လုပ္ၿပီး ေရာင္းပါတယ္။ ပြဲလုပ္ၿပီး ေစ်းေရာင္းရတဲ့ ေငြေတြလည္း ရွိေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ကာမိပါတယ္” လို႕ ဆိုပါ တယ္။ ေငြေၾကး အခက္အခဲေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕အစီအစဥ္ေတြကို စိတ္ရွိတာထက္ တတ္ႏိုင္သမွ် ခ်ဳံ႕ၿပီး လုပ္ရတာ၊ ဟာကြက္ေလးေတြ ရွိခဲ့တယ္ ဆိုေပ မဲ့ ဒီပြဲကို စီစဥ္ၿပီးတဲ့ အခါမွာေတာ့ အေတြ႕အၾကဳံ၊ သင္ခန္းစာ ယူစရာေတြ ရခဲ့ပါတယ္။ “ဟာကြက္ ေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္သြားတာ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ - အဆိုေတာ္ေတြ၊ လာေရာက္ ကူညီ အားေပးတဲ့သူေတြအတြက္ ေနရာထိုင္ခင္းက အစ တျခား ဂုဏ္ျပဳလက္ေဆာင္လိုမ်ိဳးလည္း ဘာ တခုမွ ျပန္ မေပးလိုက္ႏိုင္ဘူး။ ကၽြန္မတို႕ရတဲ့ သင္ခန္းစာ တခုကေတာ့ အစီအစဥ္ေတြ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အားနည္းေနပါေသးတယ္။ ေနာက္ပိုင္းပြဲေတြ စီစဥ္ဖို႕အတြက္ စိတ္ရဲသြားတာေပါ့။ ေနာက္ထပ္ စီစဥ္တဲ့အခါ ဒီထက္ပိုၿပီး ေအာင္ျမင္တဲ့ ပြဲေတြကုိ စီစဥ္ႏုိင္မယ္လို႕ ယူဆပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ Volunteer ပုိင္း အရမ္း လိုအပ္တယ္။ ေနာက္ပိုင္း တကယ္တမ္း လုပ္ျဖစ္တဲ့အခါ တိုင္းရင္းသား ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြ အားလုံး၊ သူငယ္ခ်င္းေတြ အားလုံး ကူညီၾကပါတယ္” ဒါကေတာ့ ပြဲနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေတြ႕အၾကံဳေတြကို မခင္စႏၵာၫြန္႕က ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ လွဴဒါန္းမယ့္ စခန္းေတြနဲ႕အေရအတြက္ေတြကို ႀကိဳတင္ ေရြးခ်ယ္ထားတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ စခန္းေတြမွာ လက္ရွိ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အဖြဲ႕ေတြနဲ႕ ေတြ႕ဆုံၿပီး၊ ေနာက္ဆုံး သိရတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြအရ ရရွိထားတဲ့ ေငြပမာဏနဲ႕ အမွန္တကယ္ ပံ့ပိုးဖို႕ လိုအပ္ေနတဲ့ စခန္းေတြကို ဆုံးျဖတ္ ေရြးခ်ယ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ “ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ လက္ရွိ ရထားတဲ့ ေငြသားပဲ လွဴမယ္ လို႕ စဥ္းစားထားတယ္။ ကၽြန္မတို႕ ဒီဘက္ကေန သြားေရာက္လွဴဒါန္းႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေငြသားအျပင္ နီးစပ္ရာ သူငယ္ခ်င္း ေတြ၊ အဖြဲ႕ေတြကေန ပစ္ၥည္းေတြပါတစ္ပါတည္း ထည့္၀င္ လွဴဒါန္း ေပးလိုက္ခ်င္တယ္ဆိုတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တကယ္လို႕အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကၽြန္မတို႕မသြားႏိုင္ရင္လည္း အဲဒီဘက္က အဖြဲ႕ေတြကို ဖိတ္ေခၚၿပီး မီဒီယာေတြနဲ႕အတူ အလွဴေငြကို လႊဲေျပာင္း ေပးအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ လွဴဒါန္းမယ့္ အစီအစဥ္နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး တာ၀န္ရွိသူတဦးက ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ အဓိကအေနနဲ႕ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အႏုပညာပြဲကေနတဆင့္ တုိင္းရင္းသား ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြကို သိေစခ်င္တာက “ေၾသာ္၊ မနက္ကေန ညေနအထိ တေနကုန္ ငါတို႕ေဒသေတြမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြအတြက္ သူတုိ႕စိတ္ထဲ၊ ႏွလုံးသားထဲမွာထားၿပီး လုပ္ေပးေနတာပဲ ဆိုတာကို သူတို႕ သိမယ္ဆိုရင္ အားေဆးတခြက္ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႕ ယုံတယ္။ သူတို႕ဆီကို တဆင့္ စကားတဆင့္ ၾကားၿပီး ငါတို႕ ကခ်င္ေဒသမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥ ငါတို႕ တိုင္းရင္းသားေတြကပဲ အေရးႀကီးတယ္လို႕ စဥ္းစားတာ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာျပည္မွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြ အားလုံးကလည္း အေရးႀကီးတယ္လို႕ စဥ္းစားေပးပါလား ဆိုၿပီး အဲဒီလိုမ်ိဳးေလး သိသြားႏိုင္လိမ့္မယ္ ထင္တယ္။ သိသြားႏိုင္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ရလဒ္တခု လို႕ ျမင္ေစခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရရွိလာတဲ့ စုစုေပါင္း လွဴဒါန္းေငြဟာ အတိုင္းအတာ တခုအထိပဲ ေထာက္ပံ့ ႏိုင္မွာမို႕၊ စခန္းေတြ အားလုံးကိုေတာ့ ေထာက္ပံ့ ေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကူညီ ေပးႏိုင္သေလာက္ကို အကူအညီ ေပးႏိုင္မွာကေတာ့ ၀မ္းသာစရာ ေကာင္းပါတယ္။ အဲဒီေဒသက သူေတြကေတာ့ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာပါ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနမွာပါ။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားေစဖို႕၊ ကုစားေပးႏိုင္ဖို႕ အထူးသျဖင့္ ကေလးသူငယ္ေတြအတြက္ အဲဒီေဒသေတြကိုသြားၿပီး ကေလးမ်ားနဲ႕ အတူေနကာ ပန္းခ်ီဆြဲသင္ေပးျခင္း၊ အႏုပညာကို အေျခခံတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ပါ၀င္တဲ့ခရီးကိုလည္းသြားႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေနတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အႏုပညာျပပြဲ ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြအတြက္ လမ္းခင္းေပးလိုက္သလိုပါပဲ။ လူငယ္မ်ားရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အႏုပညာ ျပပြဲအေၾကာင္းနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး Facebook မွာ Save the war victims ဆိုၿပီး ရွာလိုက္ရင္ အလြယ္တကူ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေတြကို ေရွ႕မ်ိဳးဆက္ေတြကတည္းက ေဆာင္ရြက္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကလည္း ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားရဦးမွာ ပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာ မ်ဳိးဆက္တခုတည္းနဲ႕ ၿပီးဆုံးသြားႏိုင္တဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာင္အနာဂတ္မွာ လူငယ္ေတြ မလြဲမေသြၾကံဳၾကရမယ့္ တာ၀န္တခု ပါပဲ။ တာ၀န္ႀကီးသလို တာ၀န္လည္း ရွိပါတယ္။ လူငယ္ေတြရဲ႕ အားနဲ႕ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ ၊ ႏိုင္င့ံံအေရးအရာ ကိစၥေတြကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈမထားဘဲ တာ၀န္ယူစိတ္အျပည့္နဲ႔ အႏုပညာလႈပ္ရွားမႈတခုအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ၾကတာ ေလးစားစရာ ေကာင္းပါတယ္။ ဖူးငုံတို႕လမ္းေဟာင္းအတိုင္း မေလွ်ာက္ၾကေတာ့ဘဲ လမ္းသစ္ထြင္ကာ ဘာ အရာမဆို ကိုယ္နဲ႕သက္ဆိုင္တယ္လို႕သေဘာထားၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံ့အေရးေတြမွာ အုတ္တခ်ပ္ သဲတပြင့္ ပါ၀င္ႏိုင္ၾကပါ ေစ။ ဒီေဆာင္းပါးအတြက္ ပံ့ပိုးေပးတဲ့ သင္ဇာဦးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။